Ufaa Katika Mahusiano
"Mahusiano ni muktadha ambao thamani inashughulikiana."
“Watu waliofanikiwa ni wale ambao watu wengine hutaka vitu kutoka kwao.”1
Kadiri unavyofanikiwa zaidi, ndivyo wengine watakavyokujia na kutaka kitu kutoka kwako. Hili linapotokea, badala ya kuhisi hasira au wasiwasi, ni bora kulielewa hili kama matokeo na ushahidi wa mafanikio ya mtu na kudhibiti matarajio ya wengine. Hii inaongoza kwenye dhana ya ufaa na wakati mwingine ulazima wa kuelimisha wengine kuhusu ufaa.
Wazo la "ufaa" au "maana" katika uhusiano wa watu linahusu kiasi ambacho watu wanasaidiana na kufaidiana pamoja. Thamani hii huonekana katika jinsi gani wanavyoweza kutumikiana au kuwa wa manufaa kwa kila mmoja. Uhusiano kama urafiki ni mfano mzuri lakini kila aina ya uhusiano baina ya watu ina mabadaliko ya thamani. Msaada huu unaweza kuwa wa vitu vinavyoonekana (kama pesa, mali) au usioonekana (kama faraja, ushauri). Mara nyingi, msaada huu hutolewa kwa hiari na bila muamala ya moja kwa moja kama "nikikupa hiki, utanipa kile". Mifano ni kama: ushauri, hekima, kumwongoza mtu (kama mshauri), faraja, kuwa pamoja/urafiki, mapenzi/ngono, mazumgumzo, uaminifu, ujuzi, kazi, huduma, au muda.
Kama usemi usemavyo, 'Haja ni kuhitajiana,' yaani, kila mmoja anahitaji kitu kutoka kwa mwingine na anastahili kukipata.
"Mahusiano ni muktadha ambao vitu tofauti lakini vyenye thamani inayokadiriwa sawa hubadilishwa. Kwa vile thamani hizi hutofautiana kulingana na mtu na ni za kibinafsi, lazima kuwe na maelewano katika mahusiano." iwe kwa uwazi au bila kutambua.
Kati ya watu wawili: Ikiwa mtu mmoja tu anaendelea kudai (kuomba) manufaa ya upande mmoja (zawadi, kazi, pesa) bila kutoa kitu chochote cha thamani kwa yule mwingine (muda, mazungumzo, mapenzi, huduma), basi 1) hii siyo uhusiano bali ni unyang'anyi wa kulazimisha. 2) Mtu anayetoa madai hayafai (hamtumiki) kwa yule mwingine. 3) Mtu ambaye thamani yake inadaiwa atakataa aina yoyote ya uhusiano ambayo haina manufaa kwake.
"Mkono mtupu haulambwi."
"Hatimaye, "ufaa" lazima uthaminiwe kutoka mtazamo wa mpokeaji, siyo mtoaji. Katika aina nyingi za mahusiano, kila mtu mara nyingi huwasilisha kwa njia isiyo dhahiri kile anachotaka. Ikiwa hilo nalo linatolewa kwa hiari na kwa moyo mkunjufu, basi UFAA huo utathaminiwa na mpokeaji. Lakini ikiwa linatolewa kwa unyongo tu kama muamala wa kibiashara uliokubaliwa waziwazi, basi majibu yatakuwa baridi, ya kibiashara, na ya muda mfupi. Kwa kifupi, ni muamala wa kibiashara wa mara moja tu... haijalishi ni bidhaa gani zilibadilishwa. Hakutakuwa na hisia njema za kutoa zawadi ambazo zitatokea na wala hakuna haja ya kutarajia hisia hizo."
Kama methali isemavyo, "Kutoa ni moyo, siyo kutarajiwa"
Quotes2
Taraban, Orion; “A Psychologist’s Thoughts on Love and Marriage (Part 1)”, YouTube, 2024.
Taraban, Orion; “The Value of Others,” PsycHacks, 2024. ISBN: 9798990069503.